In tegenstelling tot de voorgaande periode brak er nu een tijdperk aan dat bepalend werd voor het ontstaan van Vledderveen. Door de stagnerende waterafvoer ontstond moeras. Als er planten afstierven en in het water terecht kwamen, vergingen ze niet, omdat vertering altijd zuurstof en warmte nodig heeft. In het water zat weinig zuurstof, waardoor de plantenresten vrijwel in tact bleven. Ondanks dat het in die tijd iets warmer was dan nu, ging de opstapeling van plantenresten sneller dan de vertering. Op een gegeven moment kwam de laag van plantenresten boven het grondwater uit. Normaal zou de veenvorming dan afgelopen zijn, maar er is een plantje dat zorgt dat het veen nog verder kan groeien: het veenmos.
Het ontstaan van turf
Veenmos haalt zijn voedingsstoffen uit het regenwater. Meer heeft het niet nodig. Veenmos werkt ook als een gigantische spons; het houdt het water vast en zorgt voor een zuurstofarme omgeving, waardoor de veenvorming doorgaat. Veenmos kan wel tot twintig keer zijn drooggewicht aan vocht vasthouden. Dit is een flink gewicht, dat het dode veenmos aan de onderkant samendrukt. Zo ontstaat turf, wat eeuwen later bijzonder nuttig blijkt te zijn. Het groeit met 1mm per jaar. Maar we hebben nog even de tijd.
De eerste boeren
